21-02-2017 16:15
Chúng ta hãy cùng nhau điểm lại những thành tựu to lớn của các nhà khoa học trong năm 2016 trong nỗ lực chống lại ung thư - căn bệnh đáng sợ nhất thế kỷ 21.
Số ca mắc bệnh ung thư trên khắp thế giới đang gia tăng rất nhanh về cả số lượng lẫn độ nghiêm trọng. Tuy nhiên năm 2016 có lẽ là một năm thành công đối với ngành y trong những nỗ lực tìm ra phương pháp chữa căn bệnh này.
Từ phát hiện sớm ung thư qua xét nghiệm máu, đến chữa hoàn toàn được một số dạng ung thư, các nhà khoa học đang có những khởi đầu tươi sáng khiến căn bệnh này không còn là nỗi ám ảnh toàn cầu nữa.
1. Xét nghiệm máu giúp phát hiện ung thư vú
Ung thư vú là loại ung thư thường gặp nhất và là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu đối với phụ nữ. Nếu được phát hiện sớm, ung thư vú có thể được chữa khỏi hoàn toàn.
Tuy nhiên, để làm các cuộc xét nghiệm tầm soát ung thư vú, người ta thường dùng một kĩ thuật gọi là "mammogram" – chụp quang tuyến vú – và sau đó là "biopsy" – sinh thiết. Kỹ thuật này khá tốn thời gian và gây nhiều bất tiện cho người phụ nữ, đặc biệt gây đau đớn đối với những người có cơ thể quá nhạy cảm hay vào kỳ kinh nguyệt.
Phương pháp mới tiện lợi và ít tốn kém hơn nhiều
Để khắc phục khó khăn này, các nhà khoa học tại ĐH Quốc gia Úc đã nghiên cứu thành công phương pháp xét nghiệm máu có thể phát hiện được ung thư vú bằng cách tìm kiếm các vết tích từ các chất do khối u tiết ra.
Tuy còn nhiều năm nữa thì kỹ thuật này mới được đưa vào sử dụng rộng rãi, nó vẫn được cho là nhanh hơn, ít tốn kém hơn và ít gây xâm phạm đến các mô hay các khối u trong ngực so với kĩ thuật sinh thiết.
2. Phương pháp chữa ung thư phổi hiệu quả hơn cả hóa trị
Ung thư phổi là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu đối với cả nam lẫn nữ, và phương pháp điều trị phổ biến nhất hiện nay chính là hóa trị liều cao.
Tuy nhiên, chúng ta đều biết rằng các hóa chất khi được truyền vào máu, nó không chỉ phá hủy tế bào khối u mà nó còn phá hủy các tế bào lân cận. Do đó những người đang sử dụng phương pháp hóa trị thường phải chịu những tác dụng phụ nặng nề như nôn mửa thường xuyên, hoặc rụng tóc.
Ung thư phổi có tỷ lệ tử vong cực kì cao
Một nghiên cứu vào tháng 10 năm 2016 đã đưa ra một loại thuốc trị ung thư phổi hiệu quả hơn hóa trị những 40%. Thuốc này có tên là Pembrolizumab (tên thường là Keytruda).
Trong các thử nghiệm, bệnh nhân có những phản hồi rất tốt, như thời gian sống được kéo dài hơn và ít có dấu hiệu tiến triển bệnh trong 10 tháng so với những người đang hóa trị. Thuốc này đã được FDA công nhận là thuốc hóa trị thứ hai và đang chờ để được công nhận là thuốc hóa trị được ưu tiên trong chữa trị ung thư phổi.
Đây là loại thuốc mới có tác dụng hơn cả hóa trị trong điều trị ung thư phổi
3. Liệu pháp miễn dịch cho kết quả "chưa từng có" đối với ung thư máu nan y
Liệu pháp miễn dịch có thể hiểu là sử dụng hệ miễn dịch của chính bản thân, kết hợp với thuốc để chống đỡ bệnh tật. Liệu pháp miễn dịch đã cho những kết quả "chưa từng có trong y học" đối với chữa trị ung thư, đặc biệt là ung thư máu.
Trong một nghiên cứu, 94% bệnh nhân có bệnh bạch cầu lympho bào cấp tính cho thấy các triệu chứng hoàn toàn biến mất. Đối với những bệnh nhân bị các loại ung thư máu khác, 80% cho kết quả khả quan và hơn 50% thuyên giảm bệnh tình.
Kiểm soát khối u cũng là một cách tiêu diệt chúng
Phương pháp này cho kết quả tốt nhất đối với ung thư máu và tủy xương. Các nhà khoa học đang mở rộng một số thử nghiệm lâm sàng để có thể phát huy tối đa tiềm năng của phương pháp này.
Một trong các nhà nghiên cứu, Stanley Riddell cho biết: "Giống với hóa trị và xạ trị, phương pháp này tuy không thể cứu sống tất cả các bệnh nhân, nhưng cuối cùng nó cũng có thể được xem xét để trở thành một trong những phương pháp trụ cột trong chữa trị ung thư."
4. Phương pháp kiểm soát khối u
Đi ngược lại với tất cả các phương pháp khác, các nhà nghiên cứu đến từ ĐH Bang Oregon đã có một hướng tiếp cận mới với ung thư: giảm tối thiểu liều hóa trị, nhưng truyền thuốc cho bệnh nhân thường xuyên hơn.
Phương pháp này được gọi là "Metronomic dosage regimen" (tạm dịch là Phân liều theo nhịp), sẽ giúp tiêu diệt các tế bào ung thư và làm chậm quá trình kháng thuốc của khối u.
Phương pháp này có hiệu quả với các loại ung thư buồng trứng, ung thư vú, ung thư phổi hay ung thư tuyến tiền liệt. Mục đích thực sự của nó là biến cơ thể thành môi trường bất lợi cho sự phát triển và lan rộng của khối u.
5. Phương pháp chữa trị cho loại ung thư vú "không thể chữa trị"
Krtin Nithiyanandam, một thiếu niên 16 tuổi đến từ Anh Quốc đã tìm ra cách chữa bệnh hiệu quả hơn cho một trong những loại ung thư chết người nhất – ung thư vú thể bộ ba âm tính.
Chân dung cậu thiếu niên tuổi trẻ tài cao
Phần lớn các loại ung thư đều có thụ thể trên bề mặt tương tác được với thuốc, nhưng loại ung thư này thì không. Và cậu bé này đã tìm ra cách để nó có thể phản ứng với các loại thuốc!
Bằng cách tiêm một loại protein đặc hiệu tên là ID4 vào cơ thể, các khối u đã chuyển sang dạng dễ chữa trị hơn.
Phương pháp này chưa được sử dụng trên lâm sàng và vẫn cần phải nghiên cứu phát triển thêm, nhưng các chuyên gia tin rằng đây là một bước tiến quan trọng trong việc chữa trị loại ung thư vú ác tính này.