Đánh bại được Covid-19 nhưng còn có một kẻ thù khác mạnh và khó đánh bại hơn, đó là gì?

24-04-2020 09:44

Covid-19 là bệnh nhiễm coronavirus chủng mới được Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đặt tên là SARS-CoV-2.

Dịch bệnh viêm phổi do Covid-19 bắt đầu xuất hiện và lây lan tại thành phố Vũ Hán, Trung Quốc từ cuối tháng 12/2019, sau đó lan khắp Trung Quốc rồi đạt đỉnh vào ngày 5/2/2020. Và cho đến thời điểm hiện tại, Covid-19 đã lan rộng ra hơn ba phần tư các quốc gia và vùng lãnh thổ trên toàn thế giới.

Câu hỏi đặt ra là, liệu với chủng virus mới có tốc độ lây lan nhanh khủng khiếp này thì chúng ta sẽ ngăn chặn bằng cách nào và giải pháp thực sự là gì?

Giải pháp thuốc chủng ngừa Covid-19 như thế nào?

Giải pháp chủng ngừa chính là giải pháp căn cơ nhất trong ngăn chặn dịch bệnh Covid-19. Một thuận lợi trong việc chế tạo thuốc chủng ngừa Covid-19 đó là các nhà khoa học đã biết được kháng nguyên nào của virus SARS-CoV 2 là kháng nguyên kích thích được miễn dịch bảo vệ.

Hiện nay, kháng nguyên đó chính là kháng nguyên S trên các gai của virus giúp cho virus bám lên thụ thể ACE2 của tế bào để xâm nhập vào tế bào. Chính nhờ vậy nên chúng ta hy vọng rằng thuốc chủng ngừa sẽ có sớm. Hiện tại, có một số giải pháp kỹ thuật đang được nhiều hãng sản xuất tiếp cận.

Trước hết là dùng một loại vaccine bản chất không phải là protein mà là mRNA tổng hợp nhân tạo. Các mRNA này có trình tự di truyền giống như mRNA của virus tổng hợp nên protein S.

Chính vậy, khi chích vào cơ thể người thì các mRNA này sẽ vào tế bào người và làm cho tế bào người tổng hợp nên các protein S đưa ra bên ngoài gặp hệ miễn dịch, tạo ra miễn dịch bảo vệ. Vaccine này đang được cho thử nghiệm trên các người tình nguyện viên tại Mỹ.

Vaccine là bản thân virus SARS-CoV 2 được nuôi cấy làm yếu đi hay giết chết nhưng vẫn còn nguyên vẹn với kháng nguyên của nó. Thuận lợi của giải pháp này là hiện nay virus SARS-CoV 2 đã được nhiểu phòng thí nghiệm nuôi cấy dễ dàng. Vấn đề là làm sao làm yếu đi hay giết chết nó nhưng bản chất kháng nguyên vẫn còn.

Vaccine protein tái tổ hợp chính là các kháng nguyên S được tổng hợp qua công nghệ di truyền tái tổ hợp. Kháng nguyên này thường vẫn còn giữ tính đặc hiệu nhưng phải được liên kết lên các phân tử để làm tăng tính sinh miễn dịch khi chích vào người.

Đây chính là 3 khuynh hướng trong việc sản xuất vaccine được các nhà sản xuất theo đuổi. Hy vọng nhân loại sẽ sớm có một hay tất cả các vaccine này và như vậy thì chắn chắn chúng ta sẽ đánh bại được Covid-19.

Đánh bại được Covid-19 nhưng có một kẻ thù khác mạnh hơn và rất khó đánh bại, đó chính là gì?

Đó chính là thói ích kỷ của nhiều người mà qua dịch Covid-19 đã bộc lộ rất rõ. Không phải chỉ ở các nước nghèo khó mà là ở cả các nước tiên tiến với nền văn minh, văn hóa và dân trí cao. Tất cả đều xuất phát từ một tâm lý bầy đàn mà chúng ta không thể phủ nhận hay bao che.

Chính vì cái tâm lý này mà khẩu trang hiện nay trên thế giới đã hoàn toàn bị vét sạch làm cho những người thật sự cần khẩu trang như các nhân viên y tế không có đủ để sử dụng.

Giấy vệ sinh, giấy toilet thành một mặt hàng khan hiếm tại các nước Âu Mỹ. Các hàng hóa thiết yếu như: thực phẩm, sữa bột, thuốc men bị gom sạch sẽ mà không hề có một sự nhường nhịn nào cho trẻ em và người già cả.

Cả thuốc chloroquine, một loại thuốc mà trước đây rất dễ tìm nay cũng bị vét sạch sau khi ông Trump, tổng thống Hoa Kỷ, nói là được FDA chấp thuận dành cho điều trị viêm phổi do Covid-19 cũng trở thành rất khan hiếm.

Sẽ có nhiều bệnh như hen suyễn, COPD, bệnh tim mạch, nhiễm trùng hô hấp có tỷ lệ tử vong tăng vọt vì người bệnh không tìm được thuốc, không được điều trị thích hợp vì sự quá tải hệ thống y tế do sự hỗn loạn của những người tranh nhau đến bệnh viện đòi điều trị dù không phải COVID-19…

Rồi cả những vụ chửi bới miệt thị ném đá trên mạng xã hội đối với những cá nhân mà bị cho là nguồn cơn của sự lây lan, kể cả lý lịch cá nhân của họ cũng bị lên án bêu rếu.

Chúng ta phải nhận thức rõ các xu hướng phi nhân văn này để tỉnh táo mà tránh đi, mà cư xử cho có tình người hơn. Nếu không chúng ta sẽ không phải bị nguy khốn vì Covid-19 mà chính là vì thói ích kỷ của chính chúng ta.

Theo TS. BS Phạm Hùng Vân (Chủ tịch Liên chi hội Vi Sinh lâm sàng TP. HCM)